Mae’n bleser gan Elusen Iechyd Caerdydd a’r Fro a’r Rhaglen Celfyddydau ar gyfer Iechyd a Lles gefnogi prosiect cerddoriaeth a chelf ‘Talking Point’ drwy gronfa Loteri’r Staff. Mae’r sesiynau creadigol yn cael eu cyflwyno i gleifion Ward Sam Davies, y ward adsefydlu yn Ysbyty’r Barri, ac maent yn darparu ffocws cadarnhaol i’r cleifion, gofalwyr a staff.
Mae’r rhan fwyaf o’r cleifion ar Ward Sam Davies yn oedrannus. Mae dementia ar lawer ohonynt, a gall eu harhosiad estynedig yn y ward arwain at deimladau o unigedd yn aml. Nodau’r prosiect yw atgoffa cyfranogwyr o’u cryfder, gwydnwch, synnwyr digrifwch a chreadigedd. Trwy gymryd rhan yn y gweithgareddau creadigol, mae’r cleifion yn rhyngweithio ag eraill, gan roi cyfle iddynt gael hwyl a chefnogi ei gilydd, tra’n gwella eu lles meddyliol a chorfforol cyffredinol.
Mae hwyluswyr cerddoriaeth a’r celfyddydau o Breathe Creative wedi bod yn cyflwyno’r sesiynau wythnosol i’r cleifion, ac yn hwyluso sgyrsiau am hoff atgofion, caneuon a lleoedd. Mae pŵer alawon cyfarwydd yn aml yn sbarduno straeon cyfareddol gan y grŵp. Mae’r atgofion hyn wedyn yn galluogi’r cyfranogwyr i fyfyrio ar eu profiadau bywyd a mynegi eu hemosiynau mewn amgylchedd tosturiol ac empathig.
Mae adborth gan gyfranogwyr yn amlygu effaith y prosiect ar fywydau cleifion:
“Mae hyn yn gadael i ni hel atgofion am yr hen ddyddiau da.”
“Dyma fy hoff ddiwrnod.”
“Rydyn ni’n gryfach nag rydyn ni’n meddwl ydyn ni.”
“Doeddwn i ddim yn gwybod fy mod yn cofio’r holl eiriau.”
Mae’r criw hefyd wedi cael cyfle i greu eu cardiau cyfarch eu hunain i’w hanfon at eu hanwyliaid (sydd weithiau’n byw mewn gwahanol wledydd) ar achlysuron arbennig ac i ddathlu digwyddiadau bywyd. Mae gwaith celf grŵp hefyd wedi’i ddechrau, yn darlunio coeden bywyd. Gofynnwyd i gyfranogwyr ysgrifennu geiriau ysbrydoledig sy’n eu helpu trwy’r dydd, sydd wedyn yn cael eu cynnwys ar y goeden. Mae’n waith sy’n mynd rhagddo, ac ychwanegir mwy o ddyfyniadau bob sesiwn.
Dywedodd Katja Stiller, yr Hwylusydd Celf: “Rwyf wrth fy modd yn gweithio ar ward Sam Davies, rwy’n dal i ryfeddu pa mor drawsnewidiol yw cerddoriaeth, celf a dod at ein gilydd. Mae gweld y newidiadau yn y cleifion yn ystod y sesiynau yn wirioneddol ostyngedig. “
Mae arian Loteri Staff hefyd wedi ei sicrhau i greu murlun fel rhan o’r prosiect. Wedi’i hysbrydoli gan y sgyrsiau rhwng y cyfranogwyr a’r hwyluswyr, bydd y darlunydd Emma Jones yn creu murlun ar gyfer gardd yr ysbyty i ddathlu atgofion a bywydau’r cleifion. Bydd yn creu gwaddol parhaol o’r sesiynau disglair a llawen y mae Breathe Creative wedi’u cyflwyno i Ward Sam Davies.
Mae Elusen Iechyd Caerdydd a’r Fro a Thîm y Celfyddydau ar gyfer Iechyd a Lles yn falch iawn o gefnogi’r prosiect, gan ei fod yn cael effaith gadarnhaol uniongyrchol ar y cleifion sy’n byw yn y ward ar hyn o bryd. Mae’r prosiect yn dyst i’r manteision y gall celf a cherddoriaeth eu cael ar les meddyliol a chorfforol.